LADUMA! goed bezochte expositieGeplaatst: 15-07-2010 11:09
LADUMA! kende een grote variëteit aan bezoekers gedurende de expositieperiode: de jongste bezoekertjes waren een groepje kinderen van een opvang in de buurt van tussen de vier en zes jaar oud, die met opmerkelijke aandacht hebben rond gekeken. De oudste was zonder twijfel een elegante Indische dame van in de tachtig die erop stond haar rollator buiten te laten staan.
Qua culturele achtergrond zal een expositie zelden zo’n weerspiegeling van de wijk zijn geweest.Zeker 85% van de bezoekers had een niet-Nederlandse achtergrond. Naast bezoekers met Marokkaanse, Turkse, Antilliaanse en Surinaamse achtergrond, waren er ook bezoekers uit Burundi, Sierra Leone (twee, onafhankelijk van elkaar), Angola, Mauritanië, Duitsland, Engeland en Denemarken. Minder exotisch, maar toch even welkom: uit Delft, Den Haag, Groningen en Haarlem. De eersten kwamen speciaal voor de expositie, de laatsten vanwege de Tour de France, maar dat maakte er de interesse niet minder om.
Met name Laura Emsley, Musa Nxumalo en Sydelle Willow Smith trokken ook bezoekers die terug kwamen om het nog eens te bekijken of om het aan iemand anders te laten zien.
Een groot gedeelte van dit publiek heeft hoogstwaarschijnlijk zelden of nooit een museum of expositieruimte bezocht.De grote bijna afwezige groep was het (genodigde) kunstpubliek. Zoals andere culturele instellingen in de Afrikaanderwijk al eerder merkten, is het blijkbaar bijzonder moeilijk om publiek van de andere kant van de rivier te bewegen om naar de Afrikaanderwijk te komen.
Ook de werken in de etalages stonden in de belangstelling. Met name Dan Halters’ versnelde opnames in de video Space Invader, die in de etalage van een in slechte staat verkerende op een monitor was te zien, trok grote belangstelling. Aan de hoogte van de neus en handafdrukken te zien, viel deze blijkbaar in de smaak bij jong en oud, maar met name bij een doelgroep die meestal niet wordt aangesproken. Een groep eerste generatie junkies die in de buurt ergens worden opgevangen: ‘wat werken die lui daar hard!’. ‘Nee, man dat is versneld, weet-je-wel, dat is kunst!’ Het meest opvallende was de intensiteit waarmee werd gekeken: niet te vergelijken met een gemiddeld bezoek aan een expositieruimte. Veel bezoekers bleven lang, gingen gesprekken aan en vroegen achtergrondinformatie.
Een bijkomend effect is dat SENSATIONAL MIX definitief heeft laten zien dat zij aanwezig zijn op de Pretorialaan. Het kan geen enkele bezoeker van deze winkelstraat ontgaan zijn dat LADUMA! werd gepresenteerd en werkelijk iedere buurman of vrouw heeft zijn of haar opwachting gemaakt, al dan niet hun levensverhaal vertellend. Zonder uitzondering werd waardering uitgesproken voor het feit dat hier: ‘tenminste wat werd gedaan om het beter te maken voor de buurt’. Hoe graag men dat wil blijkt ook wel uit het feit dat meerdere malen Marokkaanse jongens een gesprek begonnen over het boek ‘Afri’, dat op de tafel voor de ruimte lag: zij waren van mening dat dit boek een uiterst vertekend beeld gaf van ‘hun’ Afrikaanderwijk. SENSATIONAL MIX heeft hen uitgenodigd om hun mening op papier te zetten, zodat deze op één of andere wijze onder de aandacht kan worden gebracht.
Het ‘kantoor houden’ op de stoep voor de expositieruimte en het organiseren van een tafelvoetbaltoernooi op een voetbaltafel met een fotocollage van Laura Emsley tijdens de Tour de France is essentieel geweest om zowel deze buurtcontacten te leggen als het verlagen van de drempel voor potentiële bezoekers. Tijdens dagen dat er écht niet buiten kon worden gezeten, liep het bezoek behoorlijk terug. Maar eenmaal binnen bleek in niets dat de bewoners van deze buurt geen interesse zouden hebben in kunst, zelfs het conceptuelere werk bleek behoorlijke belangstelling te kennen. Mensen bleken zeer geïnteresseerd en bereid om na te denken. Het uiterst toegankelijke werk van Antony Kaminju over Zuid-Afrikaanse voetbalsupporters bleek inderdaad in de smaak te vallen, maar ook Laura Emsley’s behoorlijk hermetische installatie viel in de smaak. Rob Schröders Jong in Rotterdam Zuid bleek onverwacht goed aan te sluiten bij Raymond Cuijpers videowerk ‘Boys’: allochtone jongens gaven na het zien van deze beelden aan dat zij zo ongelukkig waren met hun uitzichtloze situatie, een dag later waren het autochtone ouderen die schoorvoetend toegaven dat zij vroeger ook geen lieverdjes waren, maar dat ze veel meer ruimte hadden, dus minder stoorden.
Conclusie mag zijn dat community art niet de enige wijze is om ‘sociale cohesie te bevorderen’ in een probleemwijk. Met een goede expositie en een kantoor-op-de-stoep bereik je misschien, zonder kunst doelbewust als lijmmiddel te gebruiken, wel hetzelfde. Zo niet, was er in ieder geval interessante kunst te zien.